
Czy możliwe jest umieszczenie reklamy na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków? Ustawa krajobrazowa, obowiązująca od 11 września 2015 r daje taką możliwość jednak gmina może określić w formie uchwały, gdzie i jakie reklamy można umieszczać, jakie mają mieć gabaryty, a także, z jakich materiałów budowlanych mogą być wykonane. Uchwała wprowadza także możliwość karania za nielegalnie zawieszane reklamy karą grzywny. Walkę z nadmiarem reklam w przestrzeni publicznej podjęło już kilka miast Gdynia, Gdańsk, Warszawa, Kraków, Łódź czy Wrocław. Miasta podjęły się stworzenia „kodeksu reklamowego” w formie uchwały, która maja działać lokalnie. W myśl uchwał miasta mają zostać podzielone na strefy i dla każdej strefy obowiązywać będą inne warunki dla umieszczanych reklam. Taką strefę określono jako park kulturowy, który ma na celu ochronę krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabytkami charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej. Na terenie parku kulturowego lub jego części będą mogły być ustanowione zakazy i ograniczenia dotyczące m.in. umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych z ochroną parku kulturowego, z wyjątkiem znaków drogowych.
Spis treści
Pierwszym krokiem jaki należy zrobić jest sprawdzenie czy gmina, na terenie której ma być umieszczona reklama, określa szczegółowe warunki co do rodzaju i wielkości reklamy. Zanim jednak podejmiemy działanie musimy uzyskać pozwolenie od wojewódzkiego konserwatora zabytków właściwego dla miejsca położenia zabytku. Wniosek o pozwolenie może złożyć osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna posiadająca tytuł prawny do korzystania z zabytku albo inne prawo do korzystania z zabytku (np. najem, dzierżawa, użyczenie) – pod warunkiem zgody właściciela.
Część wojewódzkich konserwatorów zabytków przekazało uprawnienia do wydawania pozwoleń miejskim, powiatowym lub gminnym konserwatorom zabytków. Zanim złożysz wniosek, upewnij się, który urząd jest właściwy do załatwienia twojej sprawy. Złożone dokumenty urząd sprawdzi pod względem kompletności i jeżeli nie stwierdzi braków to wyda pozwolenie w terminie do 30 dni. Wydany dokument będzie zawierał m.in. informację o zakresie robót i sposobie prowadzenia prac, wskazanie daty usunięcia reklamy z obiektu oraz wskazanie terminu ważności pozwolenia. W pozwoleniu mogą zostać określone również obowiązki, polegające na: – zawiadomieniu wojewódzkiego konserwatora zabytków o terminie podjęcia określonych czynności związanych z wydanym pozwoleniem, przynajmniej 3 dni przed rozpoczęciem tych czynności; – zawiadomieniu wojewódzkiego konserwatora zabytków o terminie rozpoczęcia i zakończenia umieszczania na zabytku wpisanym do rejestru zabytków urządzeń technicznych, tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych oraz napisów; – niezwłocznym zawiadomienia wojewódzkiego konserwatora zabytków o zagrożeniach lub nowych okolicznościach ujawnionych w trakcie umieszczania na zabytku wpisanym do rejestru zabytków urządzeń technicznych, tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych oraz napisów; – podjęcia innych działań, które zapobiegną uszkodzeniu lub zniszczeniu zabytku wpisanego do rejestru zabytków.
Jeśli uzyskaliśmy zgodę od konserwatora na montaż reklamy na budynku to kolejnym krokiem niezbędnym w procesie jest uzyskanie pozwolenia na budowę. To dwa różne dokumenty, które są niezbędne przed rozpoczęciem wykonywania prac montażowych. Wniosek o pozwolenie na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku może złożyć osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna posiadająca tytuł prawny do korzystania z zabytku. Wniosek należy złożyć do wojewódzkiego urzędu ochrony zabytków, właściwego dla miejsca położenia zabytku.
Jeśli twój wniosek spełnia wymagania, urząd wyda decyzję o udzieleniu pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych przy zabytku w terminie 30 dni. Pamiętaj, że udzielone pozwolenie może określać dodatkowe warunki i obowiązki, które musisz spełnić.
Pamiętajmy, że uzyskanie pozwolenia WKZ na umieszczenie na zabytku nośnika reklamy nie zwalnia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Brak pozwolenia na budowę to samowola budowlana. Należy zgłosić i uzyskać pozwolenie na umieszczenie reklamy, z uwagi na to że obowiązują tu takie same przepisy karne za samowolę, jak w przypadku prowadzenia innych robót budowlanych bez pozwolenia. Przepisy ustawy przewidują kary ograniczenia wolności lub grzywny za brak pozwolenia. Dokonując uszkodzenia lub zniszczenia zabytku narażamy się na karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Wojewódzki Konserwator Zabytków może wydać decyzje o wstrzymaniu prac wykonywanych bez pozwolenia lub nie zgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu. Decyzja taka wygasa jeśli konserwator zabytków w ciągu 2 miesięcy nie podejmie decyzji:
Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID) prowadzi dokumentacje rejestrowe w trzech odrębnych zbiorach, analogicznych do trzech ksiąg rejestrowych:
A – dla zabytków nieruchomych
B – dla zabytków ruchomych
C – dla zabytków archeologicznych
Decyzje o wpisie do rejestru zabytków udostępniane są tylko osobom upoważnionym ze względu na znajdujące się w nich dane osobowe. Natomiast na stronie znaleźć można listy zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru w plikach pdf dla każdego województwa. Tu starano się grupować zabytki w zespoły, aby ukazać je we właściwym kontekście architektonicznym i przestrzennym. Rejestr zabytków ulega ciągłym zmianom, nie tylko z racji wpisywania nowych lub skreślania obiektów, które zostały przeniesione do skansenów, a także uległy zniszczeniu lub utraciły wartości zabytkowe. Wszystkie aktualizacje systematycznie wprowadzane są do poniższych wykazów, natomiast aktualizacja danych na stronie odbywa się co kwartał. Zanim podejmiemy jakiekolwiek działania związane z umieszczeniem reklamy na budynku warto sprawdzić czy nie jest wpisany w rejestrze zabytków żeby w przyszłości uniknąć kary.